İzmir’in Tire ilçesinde yaşayan ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı” unvanına layık görülen Murat (48) ve Pınar Vatan (46) çifti, unutulmaya yüz tutmuş geleneksel Türk el sanatlarını yaşatmak için birlikte üretmeye devam ediyor. Murat Vatan, naht sanatı; eşi Pınar Vatan ise kazaziye sanatında ustalıklarıyla dikkat çekiyor.
Asıl mesleği laborantlık olan Murat Vatan, 25 yıllık meslek hayatını geride bırakarak 18 yıldır tutkuyla bağlandığı naht sanatına yöneldi. Ahşap üzerine yapılan oyma ve süsleme çalışmalarıyla tanınan Vatan, “Naht sanatı Selçuklu ve Osmanlı’dan bu yana var olan bir zanaat. Kıl testereyle ahşabı oyarak, içerisine sedef ya da metal gibi malzemeler de ekleyerek motifler oluşturuyoruz. Ne yazık ki bu sanatı bilen çok az kişi var” diyerek, sanatına olan bağlılığını ifade etti.
Devlet okulunda sınıf öğretmeni olarak görev yapan Pınar Vatan ise 8 yıl önce kazaziye sanatıyla tanıştı. Tespih püsküllerine olan ilgisiyle bu sanata yönelen Vatan, “Bin ayar gümüşün ipek ip üzerine sarılmasıyla elde edilen tellerle yapılan örme sanatı bu. Kendine özgü motifleri ve düğüm teknikleri var. Her tasarım bir sabır ve ustalık işi. Ne yazık ki bu sanat da unutulma tehlikesiyle karşı karşıya” dedi.
Dört yıl önce Tire’nin tarihi Kutu Han’ında kendi atölyelerini açan çift, hem bireysel hem de ortak projeler üretiyor. Murat Vatan, “Eşimle birlikte çalışmak çok kıymetli. Gümüş ve ahşabı birleştirerek özgün eserler ortaya koyuyoruz. Türkiye’de bu şekilde farklı sanat dallarında üretim yapan karı-koca sayısı çok az” diye konuştu.
Sanatlarını yaşatmanın yanı sıra öğretmeyi de amaçlayan çift, ilerleyen yıllarda kurslar açarak öğrenci yetiştirmek istiyor. Özellikle öğretmen kimliğiyle bilgi ve tecrübelerini aktarmak isteyen Pınar Vatan, “Sanatlarımızın sürmesi için eğitim şart. Emeklilikten sonra bu alanda kurslar açmak istiyorum” sözleriyle gelecek planlarını paylaştı.
Vatan çifti, sadece birer zanaatkâr değil, aynı zamanda kültürel hafızanın yaşayan temsilcileri olarak Tire’de sanatseverleri bekliyor.
