Osmanlı’da en uzun padişah olan (46 yıl) Kanuni, kardeşi olmadığı için kardeş katli yapmaz. Ama boğdurtmaya oğlu ve yeğenleri ile devam eder. Cem Sultan’ın oğlu Murat ile onun oğlu Cem, boğularak idam edilir. Daha önce de yazdığım gibi Hürrem Sultan ile Rüstem Paşa’nın oyunu ile Şehzade Mustafa, babasının çadırına el öpmeye gittiğinde, boğularak öldürülür. Bu yetmez, Mustafa’nın küçük yaştaki oğlu Amasya’da anasının kucağından alınarak boğdurulup ortadan kaldırılır.
Şehzade Mustafa’nın cesedi başına ilk gidenlerden biri, Kanuni’nin diğer oğlu Cihangir’dir. Cihangir, doğuştan kamburdur ve bu durumuyla öz kardeşleri kendisi ile alay ederken üvey kardeşi Mustafa hiç alay etmez, kendisini hep sevip kollar. Cihangir, Mustafa’nın cesedine kapanıp hıçkıra hıçkıra ağlar, ölümüne neden olanlara, cellâtlara beddualar yağdırır. Çok hassas olan Cihangir, babasını bu olaydan sonra hiç affetmez. Yüreği bu acıya dayanamaz, ağabeyinin ölümünden duyduğu üzüntüyle 51 gün sonra ölür.
Kanuni, kendisine karşı ayaklanıp zoru görünce İran’a kaçan oğlu Beyazıt’ı, eşini ve 4 çocuğunu Şah’tan teslim alıp boğdurtur. İdamlardan devlet adamları da nasibini alır. Sadrazamlar Pargalı İbrahim, Kara Ahmet Paşa ile Hint denizindeki başarısızlığı bahane edilip büyük denizci Piri Reis öldürülür.
II. Selim’in (Sarı Selim) eline kan bulaşmaz. Oğlu III. Murat padişah olunca 5 kardeşini, ileride ayaklanırlar düşüncesi ile boğdurtur. Ardından sıra üvey kardeşlerine gelir. İki üvey kardeşi boğularak öldürülür. Eceli ile ölen III. Murat bir rekorun da sahibidir. Tarihçilere göre 110 civarında çocuğu vardır.
III. Mehmet, tahta çıktığı ilk günün gecesi en büyüğü 13 yaşında olan 19 erkek kardeşini Nizam-ı Âlem ve Kanunname’yi Al-i Osman adına boğdurtur. Babasından hamile kalan 17 cariyeyi denize attırır. Hamile cariyeler doğurur doğurmaz çocukları göbek bağları kopartılarak öldürülür. Padişahlığı kutlandığı sırada, haremde dilsiz cellâtlar, kucaklarındaki bebeklerden ayrılmak istemeyen cariyeleri, sille tokat yerlere yıkarak, yavrularını tek tek boğmaya uğraşmaktadır. Annesi Safiye Sultan’ın isteği üzerine oğlu Şehzade Mahmut’u boğdurtur, bununla da yetinmez eşi Mahpeyker Sultanı denize attırarak ortadan kaldırtır. Bu Osmanlı sülalesinin en büyük aile cinayetidir. Öz oğlunu öldürten üçüncü padişahtır.
III. Mehmet’in ölümüyle tahta çıkan I.Ahmet kardeş katline izin veren Fatih Kanunnamesini kaldırır. Yerine, Ekber ve Erşed Yasasını getirir. Buna göre “padişah ailesi içinden aklı başında ve en yaşlı şehzade padişah olur.” Şehzadeler tam oh çekerken “Kafes Sistemi” ile yani tahta çıkan padişahın kendisine rakip gördüklerini saraya hapsetmesi yöntemi ile karşı karşıya kalırlar. Bu durum her an ölüm korkusu ile yaşayan şehzadelerin ruh sağlıklarının bozulmasına neden olur. Ölmezler ama bir kısmı sinir hastası, bir kısmı deli olarak tahta geçerler. I. Ahmet aileye dokunmaz, ama Sadrazam Derviş Paşa’yı bizzat kendisi öldürür, kafasını hançerle keser. Sonra da adettendir diye eş ve çocuklarını öldürtüp tüm servetine el koydurur. Bu dönemin en önemli olayı sadrazam Kuyucu Murat Paşa’nın isyan ediyorlar diye Anadolu’da suçlu-suçsuz 40 bin Alevi Türkmen’i öldürterek çukurlara doldurmasıdır. On üç yaşında henüz sünnet olmadan biat alarak Padişah olarak tahta çıkan I. Ahmet, 27 yaşında eceli ile ölür.
I.Ahmet’ten sonra oğlu Şehzade Osman’ın çok genç olması nedeni ile kardeşi I. Mustafa padişah olur. Padişah olmak istemeyen I. Ahmet bu görevde fazla kalmaz, tahttan indirilir, yerine Genç Osman geçer. I. Mustafa tahttan indirilen ikinci padişahtır. Çocuğu olmadığı gibi ve eli de kana bulaşmaz.
II. Osman(Genç Osman) en şanssız padişahtır. Yenilikçi olması nedeniyle çok zorluk çeker. Yenilik istemeyenler yeniçerileri kışkırtır, ayaklanan yeniçeriler Osman’ı Yedikule zindanında boğarak öldürürler. Yeniçeriler tarafından öldürülen ilk padişah olarak bilinir.
12 yaşında padişah olan IV. Murat’ın ilk yıllarında devleti annesi Kösem Sultan yönetir. 21 yaşına gelince annesini saraydan uzaklaştırıp yönetimi ele alır. Ağabeyi Osman’ın ölümünden sorumlu tuttuğu herkesi idam ettirir. Rüşvet alıp vereni, görevini yerine getirmeyenleri şiddetle cezalandırır, hiç affetmez. Babasının yasasına rağmen 3 kardeşini boğdurtur. Devlet adamlarını, bozuk düzeni eleştiren Şair Nefi’yi öldürtmesi hatasıdır. İmparatorlukta var olan bozuk düzeni sert karar ve uygulamalarla düzeltir. Gece sokağa çıkmayı, içki ve sigara içmeyi yasaklar. Kendisinin çok içtiğinden genç yaşta öldüğü söylenir. Son nefesini vermeden, devlete zarar vermemesi için deli olduğunu bildiği kardeşi Şehzade İbrahim’in öldürülmesini emreder, bu isteği yerine getirilemez, 28 yaşında ölür. Yerine öldürtmek istediği Şehzade İbrahim Padişah olur, ama deli olarak!
Haftaya Çanakkale Zaferini yazacağımdan öbür hafta ‘Osmanlı’da Kardeş Katli’ yazı dizisinin 4. bölümüyle devam edeceğim.
Saygılarımla hoşça kalın.
