YERELGÜÇ / SILA AVŞAROĞLU
Zekat ise Müslümanların mallarının belirli bir kısmını ihtiyaç sahiplerine vermesini emreden bir dini farzdır. Fitre ve zekat, ihtiyaç sahiplerinin bayramı daha rahat geçirmelerini ve temel ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlar. Bu nedenle, Ramazan Bayramı'ndan önce fitre ve zekatlarınızı vermeniz önemlidir.
Zekat Nedir? Kimlere Verilir?
Belirli bir malın bir kısmının Allah rızası için dinen zekât alabilecek durumdaki belirlenen kişilere verilmesi demektir. Zekâtın verileceği kimseler Kur'an-ı Kerim'de belirtilmiştir. Bunlar; fakirler, miskinler, zekât toplamakla görevlendirilen memurlar, müellefe-i kulûb adı verilen kalpleri İslam'a ısındırılmak istenen kimseler, esaretten kurtulacaklar, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış olanlardır. Fakir ve miskin, temel ihtiyaçları dışında herhangi bir maldan nisap miktarına sahip olmayan kimsedir. Borçlu, kul hakkı olarak borcu olan ve borcunu ödeyeceği maldan başka nisap miktarı malı bulunmayan kimsedir. Yolda kalmış kimse, sürekli yaşadığı yerde malı bulunsa bile, çıktığı yolculukta parasız kalıp parasına ulaşma imkânı bulamayan, başka bir deyişle, parasızlıktan yolda kalmış ve memleketine dönemeyen kimsedir.
Fitre Nedir? Kimlere Verilir?
Fitrenin hedefi, bir fakirin içinde yaşadığı toplumun hayat standardına göre bir günlük yiyeceğinin karşılanması suretiyle onun bayram sevincine ortak olmasına katkıda bulunmaktır. Günümüzde fıtır sadakası miktarının belirlenmesinde, kişinin bir günlük (iki öğün) normal gıda ihtiyacını karşılayacak miktarın ölçü alınması daha uygundur. Fitreler bir fakire verilebileceği gibi birkaç fakire de dağıtılabilir. Ancak bir kişiye verilen miktar bir fitreden az olmamalıdır. Halk arasında fitre diye bilinen fıtır sadakası; insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen Müslümanın, belirli kimselere vermesi zorunlu olan bir sadakadır. Zorunlu oluşu, sünnetle sabittir. Fıtır sadakasının yerine getirilme zamanı Ramazan Bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bu daha alçak gönüllülük olarak kabul edilir. Nitekim bayram namazından önce verilmesi müstehap kabul edilmiştir. Bununla birlikte, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak bayramdan sonraya bırakılması mekruhtur.
