“Hadi Gari Su Çalıştayı” adıyla düzenlenen buluşmada, Küçük Menderes Havzası’nda derinleşen su krizi çok boyutlu şekilde ele alındı. Uluslararası Sanatçılar Birliği Derneği ve Kahrat Güzelleştirme ve Koruma Derneği’nin öncülüğünde, Tire Belediyesi’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen çalıştaya yerel kooperatifler, üretici temsilcileri, akademisyenler ve vatandaşlar yoğun ilgi gösterdi.
VAHŞİ SULAMA, KAÇAK KUYULAR VE DENETİMSİZLİK ÖNE ÇIKTI
Çalıştayda; havzadaki su krizinin nedenleri ve etkileri detaylı biçimde tartışıldı. Vahşi sulama yöntemlerinin suyun büyük kısmını israf ettiği vurgulanırken, mısır ve yonca gibi su tüketimi yüksek ürün tercihlerinin bölgenin taşıma kapasitesini aştığı belirtildi. Modern sulama sistemlerine geçişi engelleyen altyapı eksiklikleri ve yatırım yetersizlikleri de önemli gündem maddelerinden biri oldu. Ayrıca, denetimsiz açılan kaçak kuyular ve Küçük Menderes Nehri’ne bırakılan atık suların tarımsal sulamada kullanılması, hem ürün kalitesi hem de halk sağlığı açısından büyük risk oluşturuyor.
SU KRİZİ, ÇOCUKLARIN EĞİTİMİNİ DE VURUYOR
Çalıştayda dikkat çeken bir başka başlık ise susuzlukla birlikte büyüyen tarımsal krizin çocukların eğitimine olan olumsuz etkisiydi. Üretim gelirinin düşmesiyle birlikte ailelerin eğitime ayırabildiği kaynaklar azalıyor. Su sıkıntısı çeken yerleşimlerde çocukların su teminiyle uğraşmak zorunda kalması ya da eğitime odaklanamaması ise eğitimde fırsat eşitsizliğini derinleştiriyor.
SULAMA SUYU KRİZİNİN EKONOMİK YIKIMI
Suya erişimin giderek zorlaşması, tarımsal üretim maliyetlerini artırırken verimliliği düşürüyor. Özellikle küçük ölçekli üreticiler, kuyu suyu pompalama giderlerini karşılayamadıkları için üretimi bırakmak zorunda kalıyor. Bu durum, hem üretici hem de bölge ekonomisi için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
ORTAKLAŞILAN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Çalıştay sonunda su krizinin çözümüne dair şu başlıklarda görüş birliğine varıldı:
Basınçlı ve kontrollü sulama sistemlerine geçişin desteklenmesi
Az su tüketen ürünlere yönlendirme ve bölgesel üretim planlaması
Gri su dönüşüm sistemleri ve yağmur suyu hasadı yatırımları
Yerel su yönetim komitelerinin kurulması ve şeffaf denetim mekanizmalarının oluşturulması
Atık suyun gıda zincirine etkilerine karşı tarım ve sağlık politikalarının uyumlaştırılması
SU YÖNETİMİNDE ORTAK SORUMLULUK VURGUSU
Çalıştayda söz alan katılımcılar, su krizinin sadece çevresel bir mesele değil; aynı zamanda eğitim, sağlık, ekonomi ve kültür gibi birçok alanı doğrudan etkileyen çok yönlü bir sorun olduğunu dile getirdi. Çalıştay sözcülerinden biri, “Su sorunu sadece bir çevre meselesi değil; bu, yaşamın her alanını etkileyen bir kriz. Bu nedenle çözüm için herkesin sorumluluk alması gerekiyor” dedi.
ETKİNLİĞİN DÜZENLEYİCİLERİ VE DESTEKÇİLERİ
“Hadi Gari Su Çalıştayı” Uluslararası Sanatçılar Birliği Derneği, Kahrat Güzelleştirme ve Koruma Derneği ve Tire Belediyesi iş birliğinde düzenlendi. Etkinliğe Tire Süt Kooperatifi, Karateke Kooperatifi, Buğday Derneği, çeşitli üretici birlikleri ve gönüllü uzmanlar destek verdi. Çalıştay sonunda, çözüm önerilerinin raporlaştırılarak yetkili kurumlarla paylaşılması kararlaştırıldı.
