EGEDESONSÖZ – İzmir’in dört bir yanında çıkan yangınlar kenti etkisi altına alırken yangınların çıkış nedenleri kamuoyunda tartışmalara neden oldu.
İzmir Valisi Dr. Süleyman Elban ise son günlerdeki yangınların elektrik hatlarından kaynaklı olduğunu dile getirdi.
ELBAN: SABOTAJ YOK
Vali Elban "Çeşme Ildır Mahallesi'nde ve Ödemiş'te dün başlayan yangınlar, hafta sonu Seferihisar'da, daha önce Foça ve Aliağa'daki yangınların tamamı elektrik hatlarından kaynaklı başladı. Elektrik hatlarından çıkan kıvılcımlar hemen yakınındaki otları tutuşturup kısa süre içerisinde etrafa ve ormana yayıldı. İnsan ya da sabotaj kaynaklı bir yangın yok." ifadelerini kullanmıştı.
GEDİZ’DEN ‘KESİN BİR ŞEKİLDE’ YANITI
Vali Elban’ın açıklamalarından sonra Gediz Elektrik’ten bir açıklama yapmış ve ‘kesin’ bir dille yangınların elektrik hatlarından kaynaklanmadığı ileri sürmüştü. Açıklamada ise “Öncelikle kesin bir şekilde ifade etmek isteriz ki, sahada gerçekleştirilen ilk değerlendirmelere göre bölgemizdeki yangınların elektrik hatlarından çıktığına ilişkin somut bulgu bulunmamaktadır.” ifadeleri yer almıştı.
İZMİRLİ 2 AVUKATTAN BAŞVURU
Devam eden tartışmalarla ilgili İzmirli 2 avukat yeni bir hamle yaptı. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’na, Tarım ve Orman Bakanlığı’na, Kamu Denetçiliği Kurumu’na ve Gediz Elektrik’e dilekçe veren Avukat Senih Özay ve Murat Fatih Ülkü, yangınların sorumlularının tespit edilmesini ve yangınlar nedeniyle uğranılan zararların hızlıca giderilmesini talep etti.
Dilekçe şu şekilde:
T.C. ENERJİ ve TABİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI’NA
T.C. TARIM ve ORMAN BAKANLIĞI’NA
ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NE
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU’NA
GEDİZ ELEKTRİK PERAKENDE SATIŞ ANONİM ŞİRKETİ’NE
GEDİZ ELEKTRİK DAĞITIM ANONİM ŞİRKETİ’NE
TALEPTE BULUNANLAR………..: 1. Senih Özay
Talatpaşa Bul No:65 K:5 Alsancak Konak İzmir
2.Murat Fatih Ülkü
288/3 Sk. No:1 Selvili2 Apt. A Bl. D:3 Mansuroğlu Mh.
Bayraklı İzmir
TALEP KONUSU………..………….: Son dönemde Haziran-Temmuz 2025 döneminde İzmir ilinde meydana gelen yangınlar ile ilgili taleplerimiz
AÇIKLAMALAR
1.İzmir ilinde Haziran-Temmuz 2025 döneminde, özellikle Foça, Seferihisar, Menderes, Buca, Gaziemir, Çeşme, Ödemiş ilçelerinde çıkan orman yangınlarında, yüzbinlerce dönüm orman alanı, tarım arazisi, zeytinlik yanmış, yok olmuş, zarar görmüş; onlarca mahalle/köy boşaltılmış, binlerce hayvan/canlı yok olmuş, yüzlerce ev yanmış/zarar görmüş, bazı yurttaşlarımız da yaşamını yitirmiştir.
2.Yaşanan bu trajik/korkunç yangınları; rakamların soğuk yüzüyle bir paragrafa sığdırmamız kimseyi yanıltmamalı; yok olan, zarar gören -ormanı ağaçtan/odundan/kütükten/yakacaktan ibaret gören mantığın hiçbir zaman anlayamayacağı- yüzlerce, binlerce yılda oluşan kendi içinde muazzam bir denge yaşayan/yaşatan, karşılıklı etkileşim ile yaşamın/dünyanın gerçek anlamını bize anlatan (belki de anlatamayan, bizim anlamak istemediğimiz) gözyaşartıcı bir eko-sistemdir.
Kaplumbağalar, tilkiler, domuzlar, karacalar, sincaplar, gelincikler, kuşlar, kirpiler, sürüngenler, yılanlar; yanarak, sağırlaşan vicdanlarımızın duyamayacağı çığlıkları havada asılı kalarak, her birinin adı dumanların arkasından gökyüzüne yan yana yazılarak yok oldular.
Bu arada, İzmirliler’in, Egeliler’in umutlarının da yandığını, yok olmaya yüz tuttuğunun altını çizelim.
2.Bu orman yangınları ile birlikte, yine/yeniden;
*) Orman yangınlarının neden çıktığı,
*) Orman yangınlarının çıkmasından önceki önleyici/koruyucu yaklaşımın neresinde olduğumuz,
*) Orman köylerinin/orman köylülerinin tarumar edilmesi ile ormanların korunması ve orman yangınlarının önlenmesi, hızlı belirlenmesi ve çabuk müdahale edilmesi konusundaki yetersizlikler arasındaki doğrudan bağlantı,
*) Orman yangınlarının söndürülmesi konusunda özellikle yangın söndürme uçakları/helikopter başta olmak üzere ekipman ve personel yetersizlikleri
konularında konuşup tartıştık; konuşuyor tartışıyoruz; konuşmalı ve tartışmalıyız da.
2019 Ağustos ayında İzmir-Karabağlar-Kavacık’taki onbinlerce dönüm ormanlık alanı yakan/zarar veren yangından bu yana 7 yazdır, İzmir gibi engebeli coğrafya yapılarında yangın söndürme çalışmalarının olmazsa olmazı, yangın söndürme uçakları/helikopter başta olmak üzere ekipman ve personel yetersizliklerini konuşuyoruz, yani geçen yıllar boyu her yaz aynı sorun yaşanmış, sorun çözülmemiş olduğuna göre; yanıp giden canlıların, ekosistemin adına haykırarak, çığlık atarak konuşmalıyız.
3.2025 Haziran-Temmuz döneminde meydana gelen yangınlar konusunda, İzmir Valisi yaptığı açıklamada,
“Ödemiş'te ve Çeşme'deki yangınlar ile hafta sonu Seferihisar'da, daha önce Foça ve Aliağa'daki yangınlarımızın tamamı elektrik hatlarından kaynaklı başladı. Elektrik hatlarından çıkan kıvılcımlar, otları tutuşturdu ve ormana yayıldı" (https://www.haberturk.com/elektrik-mi-yakti-3804587)
diyerek, yangınların nedeni konusunda elektrik hatlarını işaret etmiştir.
4.Aslında İzmirliler, Egeliler olarak elektrik hatlarının yarattığı yangın tehlikeleri, elektrik hatlarının bakımsızlığı konularına yabancı değiliz. Yıllardır elektrik hatları kaynaklı yangınlar çıkardı, yöre insanlarınca elektrik hatlarının bakımsızlığı ve yarattığı tehlikeler gündeme getirilir, başvurular yapılırdı.
Ülkemizde uzun yıllardır orman yangınları konusundaki elektrik hatlarının bakımsızlığının önemli payı olduğu resmi veriler ile de doğrulanıyor. (https://www.emo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=149155)
5.Gelinen noktada, yaşanan trajik orman yangınları konusunda “elektrik hatlarından çıktı” açıklamasının ötesine geçilmesi, sorumluların tespiti, zararların bir an önce karşılanması ve en önemlisi bundan sonra elektrik hatlarının bakımsızlığı olgusunun ortadan kaldırılması, elektrik hatlarının sağlıklı, işlevsel ve tehlikeden uzak elektrik iletimini sağlayan bir duruma getirilmesi, yani sonuç olarak “yangın, elektrik hatlarından çıktı” açıklamasının tarihe karışması gerekmektedir.
Tam da burada son 40 yılda akıldan tamamen uzaklaşmış özelleştirme furyası içinde, konunun uzmanlarının, elektrik mühendisleri odasının tüm itirazlarına, direniş çabalarına, “Elektrik ve dağıtımı özelleştirilemez” yönündeki bilimsel ve teknik açıklamalarına rağmen, en temel kamusal hizmetlerden elektrik üretim ve dağıtım işinin de özelleştirildiğini belirtmek zorundayız.
İşte bugün elektrik gibi doğasında büyük tehlikeler barındıran bir temel gereksinimin karşılanmasının, üretiminin, dağıtımının kamusal hizmet olmaktan çıkarılıp yine doğası gereği sadece kâr odaklı bakış açısına sahip kapitalizmin kucağına bırakılmasının tüm yurttaşlarımızı, hepimizi tehlike altına sokan bir yaklaşım olduğunu yaşayarak görüyoruz.
6.Ayrıca yukarıda da açıkladığımız gibi, 2019 Ağustos ayında İzmir-Karabağlar-Kavacık’taki onbinlerce dönüm ormanlık alanı yakan/zarar veren yangından bu yana 7 yazdır, İzmir gibi engebeli coğrafya yapılarında yangın söndürme çalışmalarının olmazsa olmazı, yangın söndürme uçakları/helikopter başta olmak üzere ekipman ve personel yetersizliklerini konuşuyoruz ve bu sorun çözülmüyor, hatta İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Mayıs 2025’de yangın söndürme uçağı alınması konusundaki talebinin Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından onaylanmamış durumda. (https://www.evrensel.net/.../izbbnin-yangin-sondurme...)
SONUÇ ve İSTEM…….: Tüm bu yaşananlar ve dilekçemizdeki açıklamalar doğrultusunda;
a)İzmir ilinde 2025 Haziran-Temmuz döneminde özellikle Foça, Seferihisar, Menderes, Buca, Gaziemir, Çeşme, Ödemiş ilçelerinde çıkan orman yangınları ile ilgili olarak, yangınların çıkış nedeninin, hangi elektrik hattından kaynaklandığının, elektrik hattındaki hangi eksiklik, kusur ve hatadan kaynaklandığının, bu konuyla ilgili sorumluların tespitini; (Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’ndan, Gediz Elektrik Perakende Satış Anonim Şirketi’nden, Gediz Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi’nden)
b) İzmir ilinde 2025 Haziran-Temmuz döneminde özellikle Foça, Seferihisar, Menderes, Buca, Gaziemir, Çeşme, Ödemiş ilçelerinde çıkan orman yangınları ile ilgili olarak, bu yangınlar nedeniyle uğranılan zararların hızlıca giderilmesi için ilgili şirketlerin bünyesinde yeterli ödenek ayrılarak gerekli organizasyonun kurulmasını ve bu konuda kamuoyuna gerekli duyuruların yapılmasını (Gediz Elektrik Perakende Satış Anonim Şirketi’nden, Gediz Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi’nden)
c) b bendindeki taleplerin yerine getirilmesi bakımından, daha önceki emsal kararlar da doğrultusunda (Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Başvuru NO : 2021/14882 Karar Tarihi : 14/02/2022) İzmir ilinde 2025 Haziran-Temmuz döneminde özellikle Foça, Seferihisar, Menderes, Buca, Gaziemir, Çeşme, Ödemiş ilçelerinde çıkan orman yangınları ile ilgili olarak, bu yangınlar nedeniyle uğranılan zararların hızlıca giderilmesi için ilgili şirketlerin bünyesinde yeterli ödenek ayrılarak gerekli organizasyonun kurulması ve bu konuda kamuoyuna gerekli duyuruların yapılması konusunda tavsiye kararı alınmasını (Kamu Denetçiliği Kurumu’ndan)
d) Acilen ve derhal İzmir ilindeki tüm elektrik hatlarının denetiminden geçirilmesini, elektrik hatlarının bakımsızlığı olgusunun ortadan kaldırılmasını, elektrik hatlarının sağlıklı, işlevsel ve tehlikeden uzak elektrik iletimini sağlayan bir duruma getirilmesini, (Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’ndan, Gediz Elektrik Perakende Satış Anonim Şirketi’nden, Gediz Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi’nden)
e) Orman yangınlarının çıkmasından önceki önleyici/koruyucu yaklaşım çerçevesinde alınan önlemlerin neler olduğunun tarafımıza bildirilmesini (Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan, Orman Genel Müdürlüğü’nden)
f) Orman yangınlarının söndürülmesi konusunda özellikle yangın söndürme uçakları/helikopter başta olmak üzere ekipman ve personel yetersizliklerini geçen yıllar boyunca giderilmemesinin nedenlerinin, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Mayıs 2025’deki yangın söndürme uçağı alım talebine neden onay verilmediğinin tarafımıza bildirilmesini (Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan, Orman Genel Müdürlüğü’nden)
g)Tüm idari, cezai ve hukuksal sorumluluklara ve başvurulacak hukuksal yollara esas olması bakımından başvurumuz üzerine tesis edilecek işlemlerin tarafımıza tebliğini (başvuru yapılan tüm kurum ve şirketlerden)
talep ederiz. 08.07.2025
Senih ÖzayAv. Murat Fatih Ülkü
