“Yavşak” kelimesi literatürümüzde uzun yıllardır yer alsa da eski Başbakan Mesut Yılmaz ve Cavit Çağlar arasındaki atışmanın yargıya intikali ile gündeme oturmuştu. Yine bir süre öncesinde sadece ülkemizin değil Dünya’nın en büyük değerlerinden Fazıl Say’ın “Halkın arabesk yavşaklığından utanıyorum” sözüyle “yavşak” kelimesi gündeme gelmişti. Sözlük anlamı olarak “bit yavrusu” dendiğini neredeyse bilmeyeniniz yoktur. Ancak dilimizde ve günlük konuşmalarda “yanlış yapan, doğrudan sapan, zarar veren” anlamlarında kullanılıyor.
Geçenlerde internette gezinirken Milliyet Blog”da rastladığım bir yazı üzerine yavşakla ilgili bir araştırma yaptım. “Uludağ Sözlük”’ten “Ekşi Sözlük”’e birçok farklı kaynaktan bilgi edindim. En çok kullanılan anlamları “yalaka”, “yılışık”, “ben merkezli menfaatçi” ve daha pek çok farklı ifade ile karşımıza çıkıyor yavşak kelimesi.
Nihayetinde anlıyorum ki aslında yavşak daha çok bir “joker” . Yani nereye isterseniz oraya çekilebilen bir kelime. Ama nihayetinde hepsinin birleşkesinde toplumda sevilmeyen, kendi menfaatlerini ön planda tutan, herkese şirin gözükmeye çalışarak kendine rant elde eden, ilişkilerinde bir duruş göstermeyip zaman ve zemine göre hareket eden kişi nitelenen insanlara yavşak yakıştırması yaptığımız ortaya çıkıyor.
Sizin de kendinize göre “yavşak” kelimesine dair bir yakıştırmanız vardır herhalde. Peki her gün etrafınızda dolaşan bazı yavşaklara katlanmak zor gelip de içinizden “yavşaaak” nidasıyla haykırmak ve bunu yapınca rahatlayacağınız hissine kapıldığınız oluyor mu?
Sizleri bilmem de benim en tiksindiğim yaratık tipi kendi imkanları ile yaşamını iyi bir şekilde sürdürmesine rağmen bununla yetinmeyip karakteri, yaşam tarzı ve alışkanlıkları ile paralellik göstermediği halde bir grup ya da cemaate(*) yanaşıp daha çok para ve güce ulaşmak için yavşaklaşanlardır. Hoş olmasa da aç ve muhtaç bir insanın benzer girişimlerde bulunmasına bir anlam verebilirim ama sadece daha fazlası için yozlaşanları anlamadım anlamak da istemiyorum. Hele uzun yıllar A partisinin gençlik örgütlenmesinde yer alan, hatta burada isim yapan, kendini Meclis koridorlarında hayal eden mesleği ve hali vakti yerinde birisi bir gün bir bakmışsınız B cemaatine girivermiş, ardından da daha C partisine geçiverdiği örneklerini duyarım zaman zaman. Uzun yıllardır A partisiyle anılmasının, o partinin ilke ve ülkülerini yıllardır ağzından düşmemesinin hiçbir önemi yokmuşçasına birden saf değiştiren yavşaklar. Belki de öyle yavşaklık örnekleri vardır ki aramızda, vekil olma hayallerini para ve güç uğruna küçük bir beldede belediye başkanlığı ya da ilçe başkanlığı adaylığı için yok eden, bunu yaparken de işi pişkinliğe vurduran yavşaklar. Etrafımda böyle yavşaklar tanıyor muyum? Yok canııım nerden tanıyayım! Sadece kulaktan kulağa anlatılan hikayelerden ve tahminlerden ibaret kalemime damlayanları aktardım. Ha birileri çıkıp ta “ben böyle bir yavşağım” derse o başka. Ama nerde öyle yavşaklar?
(*) Cemaat: İnsan kalabalığı, topluluk (Türk Dil Kurumu-Genel Türkçe Sözlük)
