HABER: BAŞAR UÇAR
Anayasa değişikliğinin halkın oyuna sunulacağı 16 Nisan’daki referandum öncesi Küçük Menderes havzasındaki ilçelerin bugüne kadarki altı referandumda ortaya koyduğu tablolar da dikkatleri çekiyor.
Bugüne dek düzenlenen altı referandumda da Küçük Menderes havzasında sandık kurulan ilçelerden Bayındır’da dört kez sandıktan “hayır” çıktı. Tire ve Kiraz da üç kez “evet”, üç kez “hayır” dedi. Beydağ ilçe kimliğine kavuştuktan sonra Beydağlıların oy kullandığı iki referandumda da sandıktan açık ara “hayır” çıktı.
1961’de Tire ve Bayındır “hayır” demişti
1961 Anayasa Referandumunda Tire’de kayıtlı olan 29 bin 4 seçmenden, 23 bin 440’ı oy kullandı. Seçmenlerin %57,9’u “hayır” oyu verirken, “evet” oylarının oranı %42,1’de kaldı. 1961’de “hayır” oyunun çoğunlukta olduğu ilçeler arasında yer alan Bayındır’da 20 bin 258 seçmenden 16 bin 300’ü sandığa gitti. Sandıktan %53,9 oranında “hayır” çıkarken “evet” oylarının oranı %46,1 oldu. Kiraz’da 1961 referandumunda 14 bin 241 seçmenden 12 bin 406’sı oy kullandı. Sandıktan %55 oranla “evet” oyu çıkarken “hayır” oyları %45’te kaldı.
1982’de “evet” oyları %90’ın üzerinde
Türkiye’nin ikinci referandumu olan 1982 Anayasa Referandumunda yurt genelinde olduğu gibi Küçük Menderes havzasındaki ilçelerde de “evet” oylarının oranı %90’ın üzerinde seyretti. Tire’de kayıtlı 38 bin 354 seçmenden 36 bin 358’i sandığa gitti ve %93,6’sı “evet”; %6,4’ü ise “hayır” dedi. Bayındır’da 24 bin 689 seçmenden 22 bin 951’inin oy kullandığı 1982 referandumunda Bayındırlı seçmenin %95,1’i tercihini “evet” oyundan yana kullandı. %4,9’luk bir seçmen kitlesi ise “hayır” dedi. Bayındır, bölgede en çok “evet” oyu kullanılan ilçe oldu. Kiraz, darbe sonrası yenilenen Anayasa’ya %91,3 oranında “evet”, %8,7 oranında “hayır” dedi. Kiraz’da kayıtlı 19 bin 160 seçmenden 17 bin 766’sı sandığa gitti.
1987’de tüm havza “evet” dedi
Siyasi yasakların kaldırılmasının halka sorulduğu 1987 referandumunda yurt genelinde kıl payı “evet” çıksa da Küçük Menderes’te büyük farkla sandıktan “evet” çıktı. Tire’de 44 bin 53 kayıtlı seçmenin 42 bin 202’si oy kullanırken “evet” oylarının oranı %59, “hayır” oylarının oranı ise %41 oldu. Bayındır’da katılımın oldukça yoğun olduğu 1987 referandumunda 26 bin 580 seçmenden 26 bin 38’i sandığa gitti. %56,7’si “evet” derken %43,3’ü mührü “hayır” bölümüne vurdu. Kiraz’da 22 bin 891 seçmenin 22 bin 457’si oy kullandı. %69,3 oranındaki “evet” oyuna karşılık %30,7’lik “hayır” oyu sandıktan çıktı.
1988’de erken yerel seçimlere vize çıkmadı
Yerel seçimlerin bir yıl öne alınmasının halka sorulduğu 1988 referandumunda Küçük Menderes’ten ezici çoğunlukla “hayır” oyu geldi. Tire’de 45 bin 547 seçmenden 42 bin 159’u oy verdi. Seçmenlerin %67,9’u “hayır” derken “evet” oylarının oranı %32,1’de kaldı. Bayındır’da 27 bin 602 seçmenden 26 bin 340’ı tercih yaptı. Seçmenlerin %71’i “hayır” oyu kullanırken “evet” oylarının oranı %28,9 olarak belirlendi. Kiraz’da 23 bin 537 seçmenin 22 bin 557’si oy verdi. %74,6’lık seçmen kitlesinin tercihi “hayır” olurken %25,4 oranında “evet” oyu kullanıldı.
2007’de Beydağ ilçe olarak ilk kez referanduma katıldı
2007’de Cumhurbaşkanı’nı halkın seçmesinin oylamaya sunulduğu referanduma Küçük Menderes havzasından katılan ilçe sayısı 5’e yükseldi. Önceki dört referanduma Ödemiş’e
2007 referandumunda Tire’deki 54 bin 171 seçmenden 42 bin 829’u oylamaya ilgi gösterdi. Sandıktan %51,3 “evet”, %48,7 “hayır” çıktı. Daha önce 1961 ve 1988’de de “hayır” diyen Bayındır’da 2007 referandumuna 28 bin 972 seçmenden 23 bin 71’i katıldı. Seçmenlerin %53,5’i “hayır”, %46,5’i “evet” tercihinde bulundu. Kiraz’da sandıktan kıl payı “hayır” çıktı. Oranların %50-%50 olduğu referandumda 11 bin 955 seçmen “evet”, 11 bin 962 seçmen ise “hayır” dedi. Beydağ’ın ilçe olarak katıldığı ilk referandumda 10 bin seçmenden 8 bin 347’si sandığa gitti. “Hayır” oylarının oranı %60,5 olurken “evet” oyları %39,5’te kaldı.
2010’da tüm havza “hayır” dedi
Türkiye’nin son referandum tecrübesi olan 2010 Anayasa değişikliği referandumunda yurt genelinde daha fazla tercih “evet” oyundan yana olurken havzadaki beş ilçede ise sandıktan “hayır” çıktı. Tire’de 185 sandık kurulurken 50 bin 533 seçmenden 49 bin 609’u oy kullandı. Seçmenlerin %62,91’inin tercihi “hayır” oldu. “Evet” oylarının oranı ise %37,09’da kaldı.
Bayındır’da 2010 referandumu için 108 sandık kurulurken 27 bin 298 kayıtlı seçmenin 26 bin 435’i sandığa gitti. “Hayır” tercihi %65,08 olurken “evet” tercihi %34,92’de kaldı. Kiraz’da 28 bin 495 seçmenin 27 bin 502’si sandığa gitti. 111 sandıkta oy verme işleminin yapıldığı Kiraz’dan seçmenin %57,93’ü “hayır”, %42,07’si ise “evet” tercihinde bulundu. Beydağ’ın ilçe olarak katıldığı ikinci referandumda ise sandıktan ezici üstünlükle “hayır” oyu çıktı. 40 sandıkta 10 bin 177 seçmenin 9042’si tercihini yaptı. Seçmenlerin %71,51’i mührü “hayır” bölümüne, %28,5’i ise “evet” bölümüne vurdu.
En çok “hayır” diyen Bayındır oldu
Küçük Menderes’te geride kalan altı referandumda çoğunluğun en çok “hayır” oyu kullandığı ilçe Bayındır olurken, Tire ve Kiraz’da üçer kez “evet” ve “hayır” oyları sandıktan daha çok çıktı. Ödemiş’te tercih dört kez “evet” iki kez de “hayır” oyundan yana olurken Beydağ ilçe olarak katıldığı iki referandumda da büyük farkla “hayır” dedi.
