İzmir’in Kiraz ilçesi Çayağzı Mahallesi’nde yapılan kazılar kaçak kazılar sonucunda bulunan kültürel varlıklar için Kültür ve Turizm Bakanlığı harekete geçti. Zeytinlik alanda yapılan kazılar sonucunda açığa çıkarılan yapılardan bölgenin kutsal alan olabileceği üzerinde durulurken kazılarda bulunan Hellenistik dönem kabartmalı mimari parçalar, üzerinde Kyble (Ana Tanrıça) kabartmasının olduğu taş, seramik parçaları ve mezar parçaları bakanlık tarafından koruma altına alındı.
Bölgedeki çalışmalarını tamamlayan Ödemiş Müze Müdürlüğü ve İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu üyesi uzmanlar bölgenin arkeolojik SİT ilan edilmesini istedi. Kurul raporları değerlendirerek Çayağzı Mahallesi 317 ada 19-20 ve 26 numaralı parsellerin bir kısmının birinci derece arkeolojik SİT ilan edilmesine karar verdi. Karar tapuya şerh olarak düşülecekken kaçak kazı yapanlar hakkında suç duyurusunda bulunulmasına da karar verildi.
Kurulun kararı şu şekilde:
İzmir İli, Kiraz ilçesi. Çayağzı Mahallesi, Yeldeğirmeni Mevki. 317 ada, 19-20-26 parsel numarasında kayıtlı taşınmazların bulunduğu kaçak kazılar neticesinde açığa çıkarılan kutsal alan. olabileceği düşünülen Helenistik dönem kabartmalı mimari parçaların. üzerinde Kyble (Ana tanrıça) kabartmasının bulunduğu Stel parçasının. seramik parçalarının ve mezar yapısının bulunduğu alanın 2863 sayılı yasanın 6. ve 7.maddeleri kapsamında, kararımız eki koordinatlıharitada sınırları gösterildiği şekilde "1 derece arkeolojik sit alanı" olarak tescil edilmesine. Söz konusu taşınmazların tapu kaydına Tapu Müdürlüğünce "1.derece arkeolojik sit alanıdır" şerhinin işlenmesine, söz konusu alanda geçiş dönemi koruma esaslarını ve kullanma şartları olarak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunun Arkeolojik Sitler, Koruma Ve Kullanma Koşulları hakkındaki 05.11.1999 tarih ve 658 sayılı ilke kararının 1. Derece arkeolojik sitlere ilişkin 1.Maddesinin geçerli olduğuna, kaçak kazı ile ilgili Ödemiş Müze Müdürlüğünce Kiraz Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu anlaşıldığından sonucundan İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne bilgi verilmesine karar verildi.
