Son yıllarda güzel ülkeme bir şeyler olmaya başladı. Büyük bir coşkuyla kutlanan milli birlik ve beraberlik günlerimiz hamasi günler, sıradan kutlamalara dönüştü. Hâlbuki çok değil yüz yıl önce bu toprağın insanı “ya istiklal ya ölüm” ile yola çıkmış en değerli bildiği canını bu vatan için seve seve vermişti. Adına Kurtuluş savaşı denilen bu varoluş hikâyesinin kahramanları içimizden bizlerden biriydi. Çoğumuzun dedesi atasıydı. Onları unutmak vefasızlığını yaptığımız günümüzde iki yakamız bir araya gelmez oldu. İşte yine bir dört Eylül günü geldi. “Ovasından Bal, Dağlarından yağın aktığı” ”Şehr-i Muazzam” Tiremizin düşman işgalinden kurtuluşunu kutlayacağız.  Doksan beş yıldır kutladığımız gibi… Bir farkla o ilk günlerin heyecan ve coşkusu acaba dem ve damarlarımızda olacak mı? Peki, ama Tire’nin Kurtuluş bayramı acaba geçmiş yıllarda nasıl kutlanıyordu. İşte size bir belge…Tarih mi 1932 yılı..

Yani genç Cumhuriyetin onuncu yılı. Tirenin kurtuluş bayramı için tertip heyeti başkanı Belediye Başkanı Ali Okan imzasıyla tüm kamu kurum ve kuruluşlarıyla sivil toplum örgütlerine gönderilen yirmi beş maddeden oluşan kutlama programı…

  1. “Dört Eylül 932 günü Tirenin düşmandan kurtulduğu günün senei devriyesidir. Bu münasebetle ihtifal (anma töreni) yapılacaktır.
  2. İhtifalde bilumum mülki, adli ve askeri rüesa( başkanlar) ve memurlar ve mecalis(meclis) azaları belediye, Ticaret ve Sanayi ve Ziraat Odaları ve mali müessesat ve kıtaatı askeriye (askeri kıtalar) ve milli ve hayri müessesat (milli ve hayır müesseseleri) ve cemiyetler(C.H.F. Tayyare, Hilaliahmer (Kızılay), Himayeietfal (Çocuk Esirgeme Kurumu),Baro, Yeşil Tire Mecmuası, İdman Yurdu, Urgancı, Demirci, Terzi, Kunduracı ve diğer esnaf hazırlayacakları eserleriyle), Resmi ve Hususi mektepler ve halk hazır bulunacak ve zabitan ihtifala(anma törenine) iştirak edeceklerdir.
  3. Son düşman neferinin Tireyi terk ettiği saate tesadif eden 4 Eylül sabahı saat 8.30 raddelerinde minarelerinde (selatü selam) verilecek ve şömendöferle (tren), fabrikalar üçer dakika fasıla ile beşer dakika ve üç defa düdüklerini çalarak selam ve tazimi ifa edeceklerdir.
  4. İşbu ihtifalin umumi içtimai mahalli hükümet meydanıdır.
  5. İkinci maddede yazılı işbu bilumum rüesa ve memurin ve kıtaatı askeriye ve zabitan (Subaylar),müessesat ve cemiyetler ve mektepler ve halk tertip edecekleri eserleriyle tam saat 9’da içtima etmiş (toplanmış) bulunacaklardır.
  6. Bu günün şerefine, bilumum dükkân ve ticarethaneler merasim iptidası (başlangıcı) olan 8.30 ‘dan 11’e kadar kapalı bulunacaklardır.
  7. Merasimin başladığı Top Tepesinden atılacak ilk topla ve ortası Makineli tüfek atışı ve nihayeti de ikinci top ile işaret ve ilan edilecektir.
  8. Selatü selamları ve düdüklerin çalınmasını müteakip tam saat 9’da ilk top atılır atılmaz Ödemiş caddesinde evvelce ihzar edilmiş(hazırlanmış) olan süvari kıtaası dörtnalla hareket ederek Hacı İbrahim Ağa Meydanı ve Akyol Caddesine takiben hükümet meydanına gelecek ve orada ihtifal alayının alkışları arasından geçerek Ziraat Bankası-Lonca- İbni Melek, Yanık Konak istikametlerini takiben Askeri karargâh önüne geleceklerdir.
  9. Süvari kırasının askeri karargah önüne vusulünde süvari kıtası kumandanı tarafından karargâh direğine sancak keşide edilecek ve bu merasim esnasında karargah önünde ihzar edilmiş  olan bir mania(engel) asker tarafından kıt’a atışı yapılarak işbu merasim te’sit olunup selamlanacaktır.
  10. Sancak merasiminden sonra ihtifal alayı içtima mahallinden, ihtifal heyeti tarafından tertip edilecek sıra ile hareket ederek sekizinci maddede süvari kıtasının takip eylediği istikamet veçhile askeri karargâh önüne muvassalat olunacaktır.
  11. İhtifal alayı askeri karargâh binasına müteveccih olmak üzere sağdan itibaren sıra ile ahzı mevki ettikten sonra ihtifal heyeti namına bir zat tarafından nutuk irad olunacak işbu nutka askeriye namına bir zabit tarafından mukabele edilecektir.
  12. Nutukların hitamını müteakip ihtifal alayı tarafından geçit resmi yapılacaktır.
  13. Geçit resminin sırası ihtifal heyeti tarafından tayin ve alakadarane tebliğ edilecektir
  14. İhtifal alayı geçit resmini yaptıktan ve askeri karargâhı meydanlığından ayrıldıktan sonra ihtifal heyeti faalesi tarafından gösterilecek istikameti takiben belediye dairesi önüne gelecek ve merasime orada nihayet verilerek alay dağılacaktır
  15. İhtifal alayı dağıldıktan sonra ikinci top atılacak ve ondan sonra belediye ve ihtifal heyeti reisi tarafından Belediye salonunda tebrikat(tebrikler)  kabul edilecektir. İşbu kabul merasimi 12’ye kadar devam edecektir
  16. Memleketimizin kurtuluş bayramını layık olduğu şekilde Te’sit edebilmek için ve bu bayrama herkesin iştirakini temin maksadıyla merasime iştirak edecek olanlara haber gönderilmiş ve keyfiyet ayrıca halka da ilan olunmuştur.
  17. Bu büyük ve emsalsiz günün şerefine herkes ev, dükkân, mağaza ve kahvehane vesair mebasini defne ve yapraklarla ve geceleyinde fener ve elektrik tenviratıyla süsliyecek ve her tarafta ve her kes icrayi şadümani (sevinç gösterisi) eyleyecektir.
  18. Bu gün saat 17’de askeri karargâh önünde halk ve asker tarafından milli oyunlar oynanacak ve bu eğlenceler fener alayı zamanına kadar devam edecektir.
  19. Geceleyin saat 21’de ihtifal heyeti tarafından fener alayı yapılacaktır. İşbu fener alayının içtima mahalli(toplanma yeri) askeri karargâh meydanıdır. Fener alayının kasaba dahilinde takip edeceği istikameti kezalik tertip heyeti tayin ve tespit edecektir. Fener alayının başında İdman Yurdu muzikası (bandosu)bulunacaktır.
  20. Fener alayı yolu üzerindeki resmi ve hususi müesesat önünde kafi miktarda tevekküf (durarak) ederek buralarda icrayi şadmani olunacaktır
  21. İstiklal harbinde şehit düşen kardeşlerimizin ruhlarına ithaf edilmek üzere yeni camide öğleden sonra 15–17’de belediye tarafından bir mevlüt okutturulacaktır.
  22. Gece saat 20’de parkta İdman Yurtları tarafından ayrıca eğlenceler tertip olunacaktır.
  23. İhtifal heyeti ce Cemiyat müesseseleri merasim esnasında yeşil ve ihtifal heyeti faalesi de kırmızı rozet taşıyacaklardır.
  24. İhtifal heyetinin faal azaları, kumandanlık tarafından intihap(seçilecek) edilecek iki zabit, İdman Yurdundan Necip, Belediyeden Kemal ve Hasip ve Ziraat Odasından Fuat beylerdir.
  25. İşbu program davet ve  tebliğ makamına  kaimdir(geçer).

23 Ağustos 932

Tire İhtifal Heyeti ve Belediye Reisi

Ali (OKAN)”

Editör: Haber Merkezi