<br /> <br /> <span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Çakırcalı efe, Ölümünün 103 yılında Kayaköy mahallesindeki kabri başında dualarla anıldı</span></span> <p class="MsoNoSpacing"><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Ödemiş’in ve Türkiye’nin en ünlü efelerinden Çakırcalı Mehmet Efe, İlçeye bağlı Kayaköy mahallesindeki kabristanlıkta, Ödemişli efelerce dualar edilerek anıldı.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Çakırcalı Mehmet Efe kimdir?</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Ödemiş ilçesine bağlı Türkönü Köyü'nde doğmuş Ege efelik kültürünün en ünlü simalarından biridir.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Çakırcalıyı Hacı Mustafa'nın öldürdüğünü veya çatışma esnasında bir serseri kurşuna kurban gittiğini öne sürenler de bulunmaktadır.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Belirtildiğine göre, zaptiyelerle başlayan müsademede öldürülmüştür. Kızanları başını keserek tanınmasını engellemişlerdir. Cesedi ilk karısı Iraz (Raziye) Hanım tarafından tanınmıştır. Başsız cesedi Karıncalıdağ'da gömülmüştür. 1947 senesinde en küçük kızı Hatice Akkaş tarafından Karıncalı Dağ’dan alınarak dedelerinin vakfı olan Ödemiş Kayaköy mezarlığına defnedilmiştir.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Efeliği süresince birçoğu kendisi tarafından tam 1080 kişiyi öldürdüğü öne sürülmektedir. Adına yakılmış meşhur Ödemiş Kavakları türküsünde Çakıcı olarak anılan Çakırcalı Mehmet Efedir .</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Çakıcı olarak da tanınan Çakırcalı Mehmet Efe, 1872 yılında İzmir'in Ödemiş ilçesine bağlı Türkönü Köyünde dünyaya geldi. Annesi Hatice, babası eski Zeybeklerden Çakırcalı Ahmet Efe idi.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Baba–oğul her iki zeybeğin de kullandıkları Çakırcalı lakabının, birtakım kaynaklarda mensup oldukları bir Yörük aşiretinden gelme olduğu belirtilir.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Babası eşkıyalığı bırakmış, düze inmiş, kendi halinde bir köylü olarak yaşarken bu durumdaki eski zeybeklerin yeniden dağa çıkmalarını önlemek amacıyla verilen gizlice öldürülmeleriyle ilgili bir emir doğrultusunda zaptiye çavuşu Boşnak Hasan tarafından öldürüldü. Babasının öldürüldüğünde Mehmet, henüz 11 yaşındaydı. Uzun süre tütün kaçakçılığı yaparak yaşamını sürdürdü. Bu işte en büyük yardımcısı babası Ahmet Efe'ye de yardım etmiş olan Eşkıya Mustafa idi. Bir zaman sonra Hacı Eşkıya'nın geçmişte kendisini bırakarak başka bir gençle kaçan karısını ve kaçtığı genci Ödemiş'teki evinde öldürür. Kısa bir süre sonra da babasını da tuzağa düşürerek öldüren Boşnak Hasan Çavuş tarafından yakalanarak hapse atıldı. Ancak delil yetersizliğinden dolayı mahkemede beraat ederek serbest kaldı.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Çakırcalı'nın bir gün başına bela olacağını bilen Hasan Çavuş'un yıllar önce işlenen bir hırsızlık olayını da ona mal edip takibe düşmesi ve köyüne baskın düzenleyerek annesi ve diğer akrabalarına türlü hakaretlerle işkence yapması Çakırcalı'yı çileden çıkardı. Bu olaylar ve babasının da öcünü almak amacıyla Çakırcalı, yanında Hacı Mustafa, Çoban Mehmet, Harmanlıoğlu Ahmet, Koca Mehmet, Arap Mercan, Kara Ali gibi yiğitlerle dağa çıktı ve Çakırcalı Mehmet Efe dağa çıktı, Osmanlı gelip de yakalasın diye Osmanlı'ya haber salar.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Halk arasında ün kazanan ve öyküsü destanlaşan Çakırcalı, diğer birçok efe gibi o da varlıklı kişilerden aldığı paraları kendisine yardım eden yoksullara dağıttı. Çevredeki birçok varlıklı kişiyi köprü, çeşme gibi yararlı işler yapmaya zorladı. Bu sayede halkın gözünde kısa bir sürede yüceldi. Çakırcalı, bir ara peşine düşmüş olan Hasan Çavuş ile Mülazım Hüsnü Efendi'yi de bir pusuda öldürdü.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Ünü Osmanlı ve sınırlarını aşarak Avrupa'ya kadar yayılan ve Avrupalı birçok gazetecinin kendisiyle söyleşiler yaptığı Çakırcalı Efe ile baş edemeyen Osmanlı kendisine çeşitli defalar af çıkarttı.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">1911'de Nazilli yakınlarındaki Karıncalıdağ mevkiinde yönetim güçlerince girdiği bir çatışma sonucu ölmüştür. Kendisinin 'eğer bana bir şey olursa sizi öldürürler, o yüzden benim başımı yok edin' tembihiyle kafası kesik şekilde Karıncalı Dağ' da gömülmüş. Adına yakılmış pek çok türkü bulunan Çakırcalı için söylenen en ünlü türkünün sözleri ise şöyle:</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Ödemiş kavakları/Dökülür yaprakları/Bize de derler Çakıcı/Yar fidan boylum/Yıkarız konakları.</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Ayrıca Grup Yorum da adına şarkı bestelemiştir. Şarkının bir kısmı şöyledir:</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">"Çakırcalı’dan beri konaklar yakıp yıkan Zulmün bileğini büken yiğitler"</span></span><o:p></o:p></p> <p class="MsoNoSpacing"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;">Çakırcalı Mehmet Efe, Yaşar Kemal'in önemli eserlerindendir.<br /> </span></span><o:p></o:p></p>