40 kişilik ekip izleyiciyi büyüledi

HABER:CEREN ERCİH
Ödemiş Belediye Başkanı Mahmut Badem ve eşi Nevin Badem’in katkıları ile belediye bünyesinde halk oyunları yeniden başladı ve ekip 2016 -2017 Ödemiş Belediyesi kültür sanat çalışmaları kapsamında düzenlenen dönem sonu gösterisinde de sahne aldı. Ege Üniversitesi Devlet Türk Müziği Konservatuarı Öğretim Görevlisi Dr. Mahmut Karagenç’in sahneye hazırladığı 40 kişilik büyük ekip, kadın dansçıların boyunlarındaki karanfil kolye izleyicilerin hafızasından silinmedi.  
Ödemiş Belediyesi Türk Halk Oyunları ekibinde oyuncu olan ve Halk Oyunları Antrenörlüğü yapan Kemal Dayan, halk oyunları ekip eğitmenleri Dr. Mahmut Karagenç’in bu işe yıllarını verdiğini ve önümüzdeki yıllarda sadece zeybek değil Türkiye’nin diğer yörelerinin halk oyunlarına da yer verileceğini belirtti. Dr. Mahmut Karagenç’in kendisini Ödemiş yöresi zeybeklerine adadığını belirten Dayan, “ Mahmut Karagenç hocamız Ödemiş yöresi zeybeklerinin hem derleyicisi hem de notaya alanı. Hocamızın bununla ilgili Kültür Bakanlığı’na kazandırdığı ‘Ödemiş Zeybekleri’ adlı bir eseri de var. Karagenç, aynı zamanda halk oyunları yarışmalarında jürilik yapıyor.  Böyle bir ekibin, onun kontrolünde olması bizim için büyük bir ufuk. Çalışmalarımıza Mahmut Karagenç’in öğrencisi halk oyunları antrenörü Sedat Buldan’da destek verdi. Buldan, ülkemizin halk oyunu yarışmalarında adından bahsettiren öğrencilerindendir. Kendisinin birçok Türkiye birinciliği vardır.”
Ekip sadece 4 ay çalıştı
“Bizim tek amacımız Ödemiş Yöresi Oyunları’nı hem çevremizde hem de değişik iller de gerekirse festivallerle yurt dışına tanıtmak. Bir araya gelme ve ekibin geniş tutulması da o anlamda çok önemliydi. Yurt içi ve yurt dışı festivallerine hazır bir ekip olmamız gerekiyor” cümlelerine yer veren Dayan 4 ay boyunca süren çalışma kapsamı boyunca neler yaptıklarını şu sözlerle anlattı,  “Normalde haftada bir çarşamba günleri çalışma yapılıyor. Bu sene çalışmalara geç başlandığı için gösteriye yakın birkaç çalışma fazla alındı. Haftada 2-3 kez çalışma aldığımız oldu. Şu anda yaz dönemine girildiği için çalışma almıyoruz ancak çalışmalar Eylül ayında devam edecek.”
Ekip içerisini de aktaran Dayan, “Bende halk oyunları antrenörüyüm ancak gelen kişi benim hocam olunca bende burada oyuncu oldum. Ekip içerisinde usta eğitmenlerimiz de çok.  Ekip içi 10 ya da 15 tane eğitmenimiz var.  Ama ilk defa halk oyunu oynayan insan çok daha fazla o ekibin yarıdan fazlası ilk defa halk oyunları oynadı. Bu da çok zor bir şey aslında iki ayrı grubu bir arada eritmek ve sunmak zordu” şeklinde belirtti.
“Zeybek kültürü gelecek nesillere aktarılmalı”
Giydikleri kostümlerin üzerindeki işlemelerin ne anlam ifade ettiğini de belirten Dayan, halk oyunlarında dikkat çeken en önemli detayın kostüm olduğunu da vurgulayan Dayan, karanfil kolyeyi ise şu sözlerle anlattı:  “Aslında halk oyunlarında dikkati çeken şeylerden bir tanesi kostümdür. Kostümdeki karanfil kolye Türk kültüründe ve bu yörelerde özellikle İzmir Urla ve Karaburun’da karanfil kolye gelenektir.  Kuru karanfiller ıslatılır iğneden geçirilir ve kolye hale getirilir. Doğal bir şeydir ve çevreye koku verir. Giysinin içerisinde saklanırsa giysiye güvenin gelmesini engelleyen bir özelliği vardır. Naftalin sabun görevini görüyor.
Efelerin kostümlerindeki işlemelerin ve uçkur renginin ne anlama geldiğini belirten Dayan, “Erkek kostümünde kaytan işleme dediğimiz siyah işleme mavi olan camadan ve potur dediğimiz ana giysiler işlemeler kaytan işlemede koç boynuzu, tütün yaprağı, zeytin yaprağı desenleri vardır. O da bu yöreye ait simgelerdir. Efenin başındaki fes bahar dalıdır. Bahar dalı olması efenin barışçıl olduğunu simgeler. Dağda kamufle olma da doğanın içerisinde saklanmayı sağlar.  Cepken ya da kartal kanadı dediğimiz üst yeleğin arkasında boş kol daha vardır onun anlamı ise zeybek dostuna karşıda düşmanına karşıda dört kolludur. Dostunu dört kolla sarar, düşmana karşı da dört koldur daha güçlüdür.  Erkeklerin kullandığı mendilinde bir anlamı var.  Tek işleme efenin bekar olduğunu, iki işleme yavuklusunun ya da nişanlısının olduğunu, 3 işleme evli olduğunu gösterir. Poturun uçkur rengi bordo ya da kırmızı ise Müslüman, yeşil ya da siyah ise gayrimüslimdirler. Osmanlı zamanında efelerin içerisinde ki gayrimüslimleri ayırt edebilmek için yapmışlardır. Erkeklerin oyuna başlamadan önce el ovuşturması, toprağa ellemesi bereketi simgeler. Orada yapılan gösteri içerisinde farklı zamanlarda hep görüldü bunlar. Yeri elleme bereketi simgeler. Efenin elini yukarıya kaldırması şükrü simgeliyor. Elini dizine vurup birden bire kalkması zeybeğin bir akına, harekete geçeceğini anlatır” dedi.
Hedeflerinin zeybek kültürünü gelecek nesillere aktarabilmek olduğunu ifade eden Dayan önümüzdeki sezon daha kalabalık bir ekip olacağını kaydetti.