HABER:ELİF ACUN

Ödemiş Belediyesi’nin Nisan ayı olağan meclis toplantısında Ödemiş’e bağlı 74 köy kırsal mahalle statüsüne geçmesi kabul edildi. 9 beldenin “kırsal mahalle” olarak değerlendirmeye alınması konusu tartışmalara sebep oldu.

Ödemiş Belediye Meclis üyelerinin katılımıyla gerçekleşen Nisan ayı Olağan Meclis Toplantısında 74 köyün kırsal mahalle statüsüne geçmesi için oy verilirken 9 beldenin kırsal statüye geçmesi yönünde CHP ve İYİ Partili belediye meclis üyeleri tarafından red oyu verildi.

Ödemiş Belediye Meclisinde Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı Belediye Meclis Üyeleri arasında tartışmaya neden olan Gölcük, Bozdağ, Birgi, Kaymakçı, Çaylı, Bademli, Ovakent, Konaklı, ve Karaköy’ün kırsal mahalle statüsüne alınması için AK Parti, MHP’li belediye meclis üyeleri görüş bildirirken CHP ve İYİ Partili meclis üyeleri kararın tekrar değerlendirilmesi yönünde oy kullandı.

9 BELDE KIRSAL MAHALLE STATÜSÜNE ALINMALI

33. Madde de belirtilen “kırsal mahalleler ”maddesi ile ilgili söz alan AK Parti Ödemiş Belediye Meclis Üyesi Abdulkadir Kara erkek, “ 17 Şubat 2021 tarihinde Tarım Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu bir tebliğ bulunmakta. Bu tebliğde kırsal mahalleleri kapsayan kısımda öncelikle kırsal mahalle kavramı tanımlanmış. Ardından yine aynı tebliğde, “ Kırsal mahalleyi köy veya belde belediyesi iken mahalleye dönüşen ve büyükşehir belediyesi sınırları içinde bulunup sosyo ekonomik durumu, şehir merkezinden uzaklığı, belediye hizmetlerine erişebilirliği, mevcut yapılaşma durumu ve benzeri hususlar dikkate alınarak yetkili ilçe belediye meclisi’nin kararı ve teklifi üzerine büyükşehir belediye meclisine en geç 90 gün içinde alacağı karar ile kırsal yerleşim özelliği taşıdığı tespit edilen mahallelerdir.”  Yayımlanan tebliğde belirtiyor ki bu mahalleleri ilçe belediyelerinin belirleyip büyükşehir’e gönderip daha sonra kırsal mahalle statüsüne alıp ve yapacak olduğu desteklemeleri kırsal mahalle olarak kabul edilen yerlere vereceğini belirtmiş. Biz bu 9 belde de bulunan vatandaşımızın su indirimi, emlak vergisi indirimi ve imar harçları konusunda desteklenmesini ve bu maddenin oylamaya sunulmasını istiyoruz” dedi.

9 BELDEDE YAŞAYAN VATANDAŞLARIMIZ MAĞDUR OLACAK

Ardından söz alan AK Parti Meclis üyesi İbrahim Onur Atbin “ Ben bu maddeyi sizin ve meclis üyesi arkadaşlarımızın vicdanına bırakıyorum. Bahsi geçen bu 9 mahalle kırsal mahalle olmazsa burada yaşayan vatandaşlarımız emlak vergisini, su faturalarını ve imar harçlarını daha fazla ödeyecek. Bizim bu 9 alan ile ilgili hibe konularında çalışmalarımız da mevcut. Bu 9 faaliyet alanının hibe alabilmesi için kırsal alan olması gerekiyor” dedi.

BÜYÜKŞEHİR YASASI BAŞLI BAŞINA YANLIŞ BU KARARDAN DÖNÜLEBİLİR

Ödemiş Başkanı Mehmet Eriş, “Bu kararı verirken beldelerin sosyo ekonomik durumunu da değerlendirdik. Gölcük ile Kayaköyü bir tutamayız.  Örnek verecek olursak Umurbey Mahallesi Ödemiş’in kırsal toprağına bağlı değil. Fakat yine bu mahallede hayvancılık ile uğraşan üreticilerimiz mevcut.  Tartışılan bu maddeye göre Umurbey Mahallesi 9 beldenin içinde bulunmuyor. Peki, burada bulunan çiftçi üreticilerimiz ne olacak? Umurbey Mahallesinde yaşayan vatandaşlarımız bu maddeye göre o halde hayvancılık da yapmasın tarımla da uğraşmasın. Ben de belirtiyorum ki kanun maddesi yanlış çıkmış. Bu madde de çarpıklıklar var. Umurbey Mahallesindeki, Türkmen Mahallesindeki ve Hürriyet Mahallesindeki insanımızı bu 9 beldeden ayırt etmeyelim. Tüm mahalleler bizim. Beni burada vatandaşımızı ayırt etmeye zorlamayın. 2012 yılında Beldelerde bu konu ile ilgili referandum yapan da bendim” dedi. 

TAMAMEN AYAKLARI YERE BASMAYAN BİR YASA

Ardından söz alan CHP Ödemiş Belediye Meclis Üyesi Ufuk Aykol “ Tamamen ayakları yere basmayan bir yasa şu an referandum yapılsa belediyeleri kapanan tüm beldelerimiz tekrar belediyelerinin açılmasını isteyecektir. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer yaptığı açıklamada daha önce köy statüsünde yer alan yerlerin hiçbir ayrım yapılmaksızın ön koşulsuz kırsal mahalle olarak kabul edilmesini belirtti. Bizde bunun listesini yaparak Büyükşehir’e belirttik. Şimdi bu beldeleri kırsal mahalleye çevirirsek ayrım yapmış ve adaletsiz davranmış oluruz. Daha önce de Aziz Kocaoğlu döneminde çıkan yasa ile su indirimi uygulanmış. Ayrıca mesken kullanımındaki binalar ve araziler 1970 tarihli 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu ile emlak vergisinden muaf tutulmuş. Biz bu maddeyi komisyonda da konuştuk. Burada büyük bir adaletsizlik mevcut. Bu 9 beldenin kırsal alan olmasına itiraz etmek gibi bir durumum yok ama geri kalan beldelerimiz için büyük bir ayrım söz konusu. Tebliğde yer alan bu kriterleri belirlemekte çok zorlanıyoruz. Bademli’de bulunan vatandaşımızın da Ovakentte ki vatandaşımızın da Cumhuriyet Mahallesindeki vatandaşımızın da aynı desteğe tabi tutulmasını istiyoruz. Ayrım yapılmamalı herkese aynı destek uygulanmalı. Belirtilen bu 9 belde dışında kalan yerlerdeki vatandaşımızın ne farkı var? Fark sadece coğrafi sınırlar mı?  Devlet bu konuda tüm çiftçiyi aynı şekilde desteklemeli. Büyükşehir bu konuda ayrım yapmakta çok zorlanıyor ben bu maddenin komisyondan geldiği gibi oylanmasını talep ediyorum” dedi.

9 BELDENİN HAKKINI TESLİM EDELİM

Söz alan Milliyetçi Hareket Partisi Meclis üyesi Ceyhun Kınlı tartışılan 33. madde ile ilgili “Görüyorum ki bizim yetkimiz dışında bulunan konularda tartışmalar yaşanıyor. Biz burada yetkimiz altında bulunan bu 9 beldeyi konuşalım. Bu beldeleri birbirinden ayırmayalım. Bahsi geçen bu 9 beldeyi kırsal mahalle statüsünden ayrı tutmak adaletsizlik olur. Bu maddeyi ortaya atan Tarım Bakanı itirazı olan varsa konuyu yetkili mercilere bildirsin. Şu anda çıkan bir yasa var ve verilmiş bir hak mevcut. Alınan kararda ve yetkide Büyükşehir Belediyesi de bulunmakta. Bence bu 9 beldenin hakkını teslim edelim. Bizim görüşümüz bu yönde” dedi.

 MERKEZ MAHALLELER DE DEĞERLENDİRİLMELİ

Ardından söz alan AK Parti Meclis Üyesi Murat Öncel, Ödemiş Belediye Başkanı Mehmet Eriş ’in örnek verdiği Umurbey Mahallesi, Cumhuriyet Mahallesi ve Hürriyet Mahallesinin mecliste ayrı gündem olması gerektiğini belirterek “ Ödemiş Belediye Başkanı Sayın Mehmet Eriş ’in örnek verdiği mahallerinde sınırını değiştirelim. Madem bu mahalleler çok düşünülüyor. Onları da köy statüsünde değerlendirelim” dedi.

KIRSAL MAHALLE STATÜSÜ NEDİR ?

Büyükşehir yasası kapsamında köy ve beldeler mahalleye dönüştürülmüştü.  Köylerin mahalleye dönüştürülmesiyle birlikte köy tüzel kişiliğinin ortak mallarının, meralarının mülkiyeti bağlandıkları belediyelere geçti. Bazı belediyeler bu taşınmazları sattı. Kimi yerlerde belediyelerin yaptığı imar değişikliğiyle tarım alanları imara açıldı. Mahalleye dönüştürülen köylerde Büyükşehir Yasası geçerli hale gelince ahır yapmak zorlaştı. Şikâyet olması durumunda hayvancılık yapanlar köy dışına çıkmaya zorlandı. Köyde yaşayan vatandaşlar su faturalarını merkez mahalle bazında ödemek zorunda kaldı. Emlak vergisi muafiyeti kaldırıldı. Çevre temizlik vergisi köylüleri de kapsar hale geldi.

Yaşanan olumsuzluklar üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 21 Kasım 2019’da açıkladığı Tarım ve Orman Şurası sonuç bildirgesinde “Büyükşehir belediyelerinde mahallelerin kırsal ve kentsel olarak yeniden yapılandırılması, kırsal mahallelerde köy tüzel kişiliği yapısının korunması, kırsal yaşamın Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde bütüncül ve entegre bir bakış açısıyla koordine edilmesi” maddesi yer aldı.

16 Ekim 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanan bir kanunla mahalleye dönüştürülen köy ve beldelere kırsal mahalle statüsü verilmesinin önü açıldı.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, tarım ve hayvancılıkla geçinen yerleşim birimlerini bu başvuruda bulunmaları için teşvik ediyor. Soyer, kırsal bölgelere yaptığı gezilerde muhtarlara “kırsal mahalle” statüsü için başvuruda bulunmaları çağrısında bulunmuştu.

Yeni düzenleme mahalleye dönüştürülen köylerin kırsal mahalle statüsü kazanması için bağlı bulunduğu belediyeye resmi başvuruda bulunmasını gerektiriyor. Bu başvurunun önce ilçe belediye meclisinde daha sonra da büyükşehir belediye meclisinde kabul edilmesi gerekiyor.

KIRSAL MAHALLE STATÜSÜNÜN AVANTAJLARI

Yeni düzenlemeyle kırsal mahalle statüsü kazanacak yerleşim birimlerinde gelir vergisinden muaf esnaf ile basit usulde gelir vergisine tabi mükellefler tarafından bizzat işyeri olarak kullanılan bina, arsa ve arazilerle mesken amaçlı kullanılan binalar ve zirai istihsalde kullanılan bina, arsa ve araziler emlak vergisinden muaf olacak. Bu yerlerde, ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılan bina, arsa ve araziler için emlak vergisi yüzde 50 indirimli uygulanacak. Bina inşaat harcı ve imarla ilgili harçlar kalkacak, diğer vergi, harç ve harcamalara katılım payı yüzde 50 indirimli uygulanacak. İçme ve kullanma suları için alınacak ücretler en düşük tarifenin konutlarda yüzde 25’ini, işyerlerinde yüzde 50’sini geçmeyecek şekilde belirlenecek.

Editör: Haber Merkezi