Ödemiş’teki Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi’nde (ÖYKAM) devam eden belge tasnif çalışmaları sırasında, çağdaş Türkiye’nin kuruluşuna ışık tutan önemli belgelere ulaşıldı. Ziyarete açıldığı 25 Şubat 2012 tarihinden beri, sürekli ve süreli sergileri Ödemiş ve Ödemiş dışında büyük ilgi gören ÖYKAM, önümüzdeki günlerde arşiviyle de ilgi odağı olacak gibi görünüyor. Müze Müdürü Prof. Dr. Engin Berber, tasnif çalışmaları ilerledikçe başka önemli belgelere de ulaşmayı beklediklerini söyledi.
Söz konusu belgelerden ilki, Mustafa Kemal Paşa’nın “Dokuzuncu Ordu Kıtaatı Müfettişi” sıfatıyla Samsun’a gönderilmesiyle ilgili. Harbiye Nezareti’ne yollanmış 18 Mayıs 1919 tarihli bu belgede, Mustafa Kemal Paşa’nın vazife ve yetkilerini tanımlayan talimatname içeriğinin, Meclis-i Vükelâ’da (Bakanlar Kurulu’nda) okunarak uygun görüldüğü yazılıyor. Damat Ferit Paşa o sırada yeni bir kabine kurmakla meşgul bulunduğundan, Sadaret Müsteşarı Rıfat Bey tarafından imzalanmış belge, bir rastlantı sonucu Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a ayak bastığı 19 Mayıs günü Erkân-ı Harbiye’yi Umumi’ye (Genelkurmay Başkanlığı’na) havale olunmuş.
İkinci belge, 13 Ekim 1923 tarihinde Ankara’yı, yeni Türkiye’nin başkenti yapan kanunun TBMM Başkanlığı’na teklifiyle ilgili. “Türkiye Devleti’nin makarr-i idaresi (yönetim merkezi) Ankara şehridir” ibaresini kanun maddesi yapan bu teklifin altında, Malatya Mebusu İsmet (Paşa) ile 14 arkadaşının imzaları bulunuyor.
Bu belgelerin ilk kez Faik Reşit Unat tarafından, 1940’larda Maarif Vekâleti’nce çıkarılan Tarih Vesikaları dergisinde (II/9 ve II/12) tanıtıldığını belirten Berber, “Orijinalleri Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve TBMM Arşivi’nde bulunan bu belgelerin, ÖYKAM’da bulunan ıslak imzalı örneklerini sergilemeyi düşünüyoruz” dedi.
Editör: Haber Merkezi
