Patates 8 kuruşa indi, Ödemiş’te yaşam durdu

Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Birgül Ayman Güler, Ödemiş’te patates üreticiliği yapan çiftçilerin sıkıntılarını Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehmet Mehdi Eker’e sordu.

Ödemiş’te üretilip iç ve dış pazara gönderilen patatesin bu yıl maliyetinin çok altında fiyatlarla alınmasını Tarımsal afet olarak nitelendiren Güler, “Çiftçilerimiz ürettikleri ürünleri değerine satmak bir yana maliyetinin yarısına bile alıcı bulamamaktadır. Üreticiler maliyetini karşılayacak durumda olmadığından ürünün sökümünü yapamamaktadır” dedi.

Ödemiş’te sanayi tesisi ya da tarım dışı başka sektörlerin olmaması nedeniyle bölgenin ekonomik lokomotifi tarıma dayalı olduğunu belirten Güler, “Çiftçinin eline para geçmeyince; esnafı, nakliyecisi, tarım işçisi, berberi, terzisi tam anlamıyla tüm Ödemiş’te yaşam duruyor” dedi.

Bölgede tarımdan geçinen sayıları on bini bulan tarım işçisi kadın olduğunu belirten Güler, “O kadınlar ki sabah şafak sökerken dayıbaşlarının duraklarında toplanan, kamyonlara tıkış tıkış doldurularak tarlalara götürülen, gün batımına kadar tarlada çalışan ve hiçbir güvencesi olmadan kaderleri dayıbaşlarının iki dudağında çalışırlar” dedi. CHP’li Güler, şimdi üretici ürününü satamadığından, para olmadığından bu insanların alınteri emekleri ve alacaklarını kimin karşılayacağını merak ettiğini söyledi. Güler, durumun ekonomik ve sosyal yönleri ile çok ciddi sıkıntı olduğunu belirterek; “konu yüzeysel bakılamayacak ve geçiştirilemeyecek kadar önemli, mutlaka kamu gücü ve yetkisi yurttaşlarımızın sorunlarının çözümü yönünde devreye sokulmalıdır” dedi.

Tarımsal üretim sırasında en pahalı mazotu, KDV’li elektriği, eh pahalı gübreyi, tohumu ve zirai ilaçları Türk çiftçisinin kullanmasına karşın, üretimini yaptıkları ürünleri çok ucuza ellerinden alındığını söyleyen Güler, “Bugün Ödemiş’te 1 kg patatesin toprak altı fiyatı 8 veya 10 kuruş arsındadır. Yani üretici 7 kg patates satışı karşılığında bir bardak çay içebilmekte, 45 kg patates ile de traktörüne 1 litre mazot alabilmektedir” dedi.

Patates üreticisinin yaşadığı sorunun temel nedenlerinden bir tanesinin, ürünün ihraç edilemiyor olmasına bağlayan Güler, “AKP’nin 0 sorunlu dış politikası, isteğe bağlı dış politikaya dönüşünce; Özellikle Orta Doğu’ daki pazarını kaybeden patates, maalesef her yıl ülke ekonomisine döviz getirisi ile büyük katkı sağlarken bugün tarladan dahi sökülemeyen ürün konumuna düşmüştür” dedi. Güler, “Ödemiş’te yaşanan sorunların önüne geçebilmek için üreticinin elinde ya da tarlada kalan binlerce ton patatesin değerlendirilmesi gerekiyor. Öncelikle başta kamu kuruluşları olmak üzere, ürününün satışı yapılarak üreticiye nefes aldırılabilinir. Ayrıca üreticinin başta üretim amaçlı kullandıkları çok ciddi yekünler oluşturan elektrik, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifi’ne olan borçları da ötelenmelidir” dedi.

Bölgede 25 bin ailenin patates üretiminden geçindiğini belirten çiftçiler, “Elimizden bu fiyatlarla alınan patates, artık cazibeli bir ürün değil, seneye patates ekimi yapmayı düşünmüyoruz çünkü bize başka seçenek bırakmadılar. Evimize bir ekmek götürebilmek için 8 kg patates satmamız gerekli” dediler. Kimi çiftçilerin patates alım fiyatının çok düşük olması ve patatesin tarladan söküm masraflarını dahi karşılayamayacak duruma gelmesinden dolayı ürünü tarlada bıraktığı belirtildi. Çiftçiler, tüccarın yok pahasına fiyat önermesi bir yana “patatesinizi tarladan biz sökelim” demesi kendileriyle dalga geçildiğini hissettirdiğini söylüyorlar.

Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Birgül Ayman Güler’in Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehmet Mehdi Eker’e yazılı olarak yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesi.

1- Bakanlığınızın on binlerce patates üreticisinin sorunlarının giderilmesine ilişkin her hangi bir çalışması var mıdır?

2- Üreticilerin özellikle üretim amaçlı kullandıkları elektrik giderlerini karşılanması konusunda üreticiye nefes aldıracak bir çalışma düşünüyor musunuz?

3- Üreticinin başta Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifi’ne olan borçlarını öteleme ya da üreticileri üretim yapabilecek duruma getirecek tarımsal kredi ve diğer destek çalışmaları yapılmakta mıdır?

4- Üreticinin elinde kalan binlerce ton patatesin kamu kuruluşlarınca değerlendirilmesinin sağlanması ve bu yolla da üreticiye krizini aşmasına fırsat verilmesi, kamu yararı anlayışı ile hem üreticiye hem de ilgili kurumlara katkı sağlayamaz mı?

5- Bakanlığınızda, üreticinin elinde kalan binlerce ton ürünü değerlendirecek, en azından üreticinin maliyetini karşılayacak bir çalışma var mıdır? Beklenmedik durumlara karşı üreticileri ve ürettiklerini güvence altına alacak herhangi bir düzenleme var mıdır?