Türkiye genelinde artan patates fiyatlarının ardından Tarım Bakanlığının İç Anadolu bölgesindeki patates üretim alanlarında depolarda yüzbinlerce ton patatesin tespit edilerek, bunları piyasaya sürmezseniz, ithalat yaparız açıklamalarının ardından piyasalarda fiyatlarda gerileme yaşandı.
Türkiye’nin diğer önemli patates üretim merkezlerinden olan Ödemiş Ovasında da Kış patatesinin ovada eksi 14-15 dereceleri görmesi nedeniyle kilosu 4 liraya kadar çıktı.
Ödemiş Ziraat Odası Başkanı Ahmet Kocaağa açıklamasında, “Şubat ayında yaşadığımız don olayı nedeniyle hasat yapamadık ve fiyatlar yükseldi. Tarlalarda yüzde 60-70 don vurdu.
Patateste mal az olduğu zaman fiyatlar yükseliyor ama burada üreticilerimiz bir şey kazanamadı. Parayı kazanan ise aradaki aracılar oldu. Üretici hasat mevsiminde elindeki patatesleri sattı. Mal stok yapan aracılar ise fiyatları istediği gibi yükseltti.
Bugün Nevşehir, Niğde ve bir kısmı Konya, Kayseri, Afyon (Sandıklı)’da,
Depolar var. Oralarda yer altında mağaralar var. Buralar patatesin saklanma koşullarına uygun. Mağaraların altında çoğu 3-5 bin tonluk ve 20 bin tona kadar saklanabilen depolar var. Bizim buralarda ise ikinci dönem patates ekimi yapılıyor. Bir ay içinde Bölgemizde patates hasadı başlayacak. Yıllardır esnaflar ve büyük çiftçiler Nevşehir ve Niğde, Afyon (Sandıklı) bölgesinde patatesleri stoklayabiliyorlar. Bu işte aracı para kazanıyor. Adana, ardından Ödemiş’te patates sökümleri başladıktan sonra depodan değil, tarladan patates yiyeceğiz. Şu ana kadar patateste ekili arazilerde şimdilik sıkıntı yok. Buralar açık alan fabrikaları gibi. Bir anda don olması durumu değiştirir ama. Böyle bir durum söz konusu değil. Üretici de, aracı da para kazanacak ama kilosu da 5 lira olsun istemiyoruz” dedi.
Diğer yandan turfanda patatesin ilk sökümü de Gereli mahallesinde, Salih çetin'in bahçesinde, Dayıbaşı Abdil Çavdar'ın patates sökümü için getirdiği işçilerle sabahın ilk saatlerinde söküldü. Ve piyasaya sürüldü.
5 milyon tondan az üretim, patatesin fiyatını yükseltir
Son dönemde kilogram fiyatı 5 lirayı geçen patatesin fiyatının 'makul' olması için, üretim planlamasının şart olduğu belirtildi
Gaziosmanpaşa Üniversitesi (GOÜ) Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güngör Yılmaz, “Patateste daha makul fiyatlara ulaşılması için yılda 5 milyon ton üretim şart. Geçen yıl 4 milyon 400 bin ton üretildi. Yani ihtiyacımızdan 1 milyon ton daha az. 6 milyon ton üretildiğinde de fiyatlar dibe vuruyor. Üretim planlaması yapılıp, Türkiye'ye özgü çeşit üretilmeli. Türkiye'de kişi başına 70 kilo patates tüketilmekte.Yani sorunun temel sebebi tohumda dışa bağımlılık. Sertifikalı tohumda dışa bağımlı olunca üretici istediği tohumu bulamıyor. Tohum fiyatı da yükselince alamıyor, ekemiyor, üretim azalıyor. Bunun yanı sıra kuraklık ve hastalık da üretimi düşürüyor. Hastalık sebebiyle yılda 600 bin ton daha az üretim gerçekleşiyor. Fiyatlar dibe vursa üretici, zirve yapsa tüketici olumsuz etkileniyor. Planlama yapılmalı”
