Köy enstitülerinin kuruluşunun 75.yıl dönümü Eğitim Sen ve Emekli Sen tarafından kutlandı. Ödemiş’teki Köy Enstitüsü mezunları ile emekli öğretmenlerin katıldığı kutlamada, köy enstitülerinin kuruluşu ile ilgili film gösterimi yapıldı. Saraçoğlu caddesinde bulunan Eğitim Sen binasında bir araya gelen köy enstitü mezunlarından bir grup emekli öğretmen, sendikaların kendilerine vermiş olduğu değerden son derece mutlu oldular.
İlk defa böyle bir toplantıya sendikaların destek vermesi eğitimcileri sevindirdi. Ödemiş Eğitim Sen temsilcisi Selim Şahan “Köy Enstitüleriyle ekonomik ve toplumsal kalkınma birlikte hedeflenmiş ve Türk köylüsünün üzerindeki bilgisizlik, cahillik örtüsü kaldırılmaya çalışılmıştır. Çocukluk yıllarımdan bu yana hayatım eğitim çevrelerinde geçti. Bu yüzden bu ülkenin aydınlık yüzlerine karşı saygım sonsuzdur” şeklinde konuştu.
Daha sonra Köy Enstitü mezunu Öğretmenlerden Mehmet Balcı ve İbrahim Tamkan Köy Enstitüsündeki eğitimin, artık aranılan bir eğitim olduğuna vurgu yaparak “Biz köy enstitüsünde okurken herşeyi yaparak ve yaşayarak öğreniyor ve öğrendiklerimizi kesinlikle unutmuyorduk. Buradan mezun olan öğretmeneler köylere giderek, köylere ışık saçıyorlardı. Köy Enstitülerinin kapatılması gerçekten üzücü bir olay, eğer köy enstitüleri kapatılmasaydı , eğitimimiz bundan daha güzel olurdu. Oradan mezun olan köy çocuğu öğretmenler ,köye rahatlıkla intibak etmekte ve köylünün her türlü derdine çözüm getirmekteydiler. Şimdiki eğitim ezberci bir eğitime dayanmaktadır. Nerede o köy enstitüler keşke kapatılmasaydı.”
Eğitim Sen Ödemiş ilçe temsilcisi Selim Şahan’ın açılış konuşmasının ardından önceki dönem ilçe temsilcisi Tayfun Bengi, enstitülerin kuruluşu ve önemi ile ilgili bir konuşma yaptı. Tayfun Bengi de yaptığı konuşmada, 40’lı yıllardan itibaren Türkiye’de artarak açılan köy enstitülerinin Türkiye’nin aydınlık yüzlerini ortaya çıkardığını fakat 1950’ yıllarında dönemin feodal ve gerici çevrelerinin tepkisini çeken bu okulların DP döneminde kapatıldığını ifade etti.
Köy Enstitülerinin yoksullukla, cehaletle uğraşan Anadolu insanını uyandırma, ayağa kaldırma, uygar bir Türkiye yaratma projesi olduğunu anlatan Bengi “Okuryazar olmayan bir toplum ile Atatürk Cumhuriyeti’nin hedefi olan çağdaş uygarlığa ulaşılamazdı. İşte Köy Enstitüleri ile bu eksiklik giderilmeye çalışılmıştır Öğrenciler; öğreniyor, öğrendiklerini uyguluyor ve üretiyordu. Bu dönemde köy çocukları eğitildikten sonra köylerine tarımda, sanatta, zanaatta ve sağlık alanlarında öğretmen olarak geri gönderilmiştir. Köy Enstitülerinin başlıca amacı kırsal alanı kalkındırmak, köylüyü eğitmek ve eğitmenlerle köylüyü üretici duruma getirmekti. Yüzyıllardır horlanmış köy çocuklarından yazarlar, şairler, müzisyenler, bilim adamları çıkmaya başlamıştı. Anadolu uyanıyordu. Köy Enstitülerinden yetişenlerin yaktıkları çoban ateşleri Anadolu’yu aydınlatmaya başlamıştı. Ancak bu yüksek dinamizm ve Cumhuriyetçi kadronun kazandırdığı ivme gerici ve tutucu egemen güçlerden tepkiler almaya başlamıştı. Ülkenin toplumsallaşma sürecini kolaylaştırmak için gerçekleştirilen Köy Enstitüleri girişimi, kazandığı onca olumlu sonuca karşın dinsel değerlerin çöküşüne neden olduğu gerekçesi ve komünizm geliyor korkutmalarıyla tamamlanamadı. Önce bilinçli olarak içi boşaltılan ve yozlaştırılan Köy Enstitüleri kapatılarak Anadolu’nun en önemli aydınlanma projesi ortadan kaldırıldı. Köy Enstitüleri kapatılmasaydı, her yurttaş, kul olmaktan kurtulup, ülkenin onurlu yurttaşı olma bilincine ulaşacak; laik, sosyal hukuk devletinin hizmetlerinden her yurttaş yararlanacak; köy-kent arası uçurum kalkacak; kadın-erkek arasındaki hak eşitliği yerleşecek; insan, çocuk ve emekçi hakları tam olarak verilecekti ”dedi
Daha sonra Eğitim Sen’li öğretmenlerin hazırladıkları ikramlarla köy enstitülü öğretmenler memnuniyetlerini belirterek Ödemiş Eğitim Sen Temsilcisi Selim Şahan’a teşekkürlerini iletiler. Film gösteriminin ardından bazı emekli eğitimciler, yaşadıkları anılarını paylaştılar.
