Haber: Tolga KIZGIN
Türkiye’ye adını duyurmayı başaran “İrimağzı İnciri“, Birgi’nin birkaç kilometre güneyinde “İrimağzı” adı verilen küçük ve özel bir alanda yetişir. Üreticiler her yıl eylül ayının başında, İrimağzı’na göç eder ve hasat mevsiminin sonuna kadar yaklaşık iki ay burada kalır. Bu incirler sarı lop cinsi olup, ince kabukludur. Tat ve aroma bakımından dünyanın en kaliteli incirleri olarak kabul edilir. İncirlerin büyük bir bölümü yurt dışına ihraç edilmektedir. Yüzde yüz doğaldır. Üretiminde hiçbir zirai ilaç kullanılmaz. Emekli muhasebe öğretmeni 60 yaşındaki İsmail Tekin 2003 yılından bu yana kuru incir üretimi işini yapıyor. İrimağzı Mahallesinde ki 10 bin m²’lik alanda, 150 incir ağacına sahip olan emekli öğretmen İsmail Tekin, kendini organik incir üretimine adamış.İsmail Tekin, “Ağustos ayının 8-9’unda bölgemize yağan 45 dakika süren yağmur, incirleri olumsuz şekilde etkiledi. Ürünlerde kabuk kalınlığı ve kuruluk yarattı. Olgunlaşma başlangıcında ürünün kalitesini bozdu. İncir yağmuru sevmeyen bir ürün. Rekoltenin 3’te 1’i ziyan oldu diyebiliriz. 10 dekarlık alanda yaklaşık 150 incir ağacımız var. Üretimde, bu yıl mevsim şartlarından kaynaklanan nedenlerden dolayı 1 haftalık gecikme oldu.“
“İrimağızı kuru inciri dünyanın en kaliteli inciridir“
“İrimağzı inciri dünyanın en kaliteli inciridir. Bölgemizde incir üreticiliğinin tarihi Doğu Roma İmparatorluğu ve Bizanslılara kadar uzandığını öğrendik. Bölgemizde en çok sarı incir “Sarı lop“ incir türü tercih edilmekte ve yetiştirilmektedir.1941 ve 1968 yılında İrimağzı bölgesini vuran soğuk hava, ana gövde diye tabir ettiğimiz “Asırlık ağaç“ dediğimiz incir ağaçlarına zarar verdi. Ağaçlar yıldan yıla yenilenerek gençleşiyor.“
“Son 135 yılın en sıcak Temmuz’u geçti“
“Geçtiğimiz yıl, iyi incirin kilogramı 12-19 lira arası farklılık gösterdi. Bu yıl ise, 7-9 lira arasında iyi kuru incir satıyoruz. Natürel olarak tabir ettiğimiz 2. Kalite kuru incirin kilogram fiyatı ise, 3-6 lira arası değişebiliyor. Bu yıl kuru incir satışından, geçtiğimiz yılın fiyatlarını alamayabiliriz. Geçen yıl, incir rekoltesinin düşük olmasına rağmen, fiyat konusunda bu yıldan daha iyi bir yıl geçirdiğimiz söylenebilir.“
İncir Üzerine Kooperatif Kurulmalı
“Bugüne kadar dünyanın en iyi kuru incir yetiştiğini söylediğimiz bölgede henüz bir markalaşma yoluna gidemedik. Aydın ili bunu çok iyi bir şekilde başardı ve markalaştı. Aslında bakılacak olursa, Aydın incirlerini süsleyen İrimağzı inciridir. Ziraatçı arkadaşlarımızla bir araya gelip girişimlerimiz oldu. Kooperatif hem incir kurutma aşamasında hem de tünel sisteminde her üreticiye katkı sağlayacak ve kazanç sağlayacaktır. Bugün bir tünel sistemi kurmak istesem, 150 incir ağacı için yaklaşık 3000 liralık bir masraf yapmam gerekiyor. Kooperatifimiz olsa, bu tür işler daha da kolaylaşacak ve İrimağzı inciri daha ön plana çıkacaktır“
‘Modern Tünel’ sistemi kurulmalı
“Modern tünel sistemi yani naylon altı kuru incir üretim sistemini İrimağzı gibi bir incir diyarında her üretici kullanmalıdır. Çünkü yaş yemişi, olgunlaşmış yemişi güneş altına bıraktığımız zaman, çabuk kuruyor ve bal oranı düşüyor. Fakat, tünel sistemi ile kurutma da ‘güneşleme gün sayısı azaldıkça’ kalite daha da artıyor. Ziraatçılarımızın bu konuda bilgilendirilmesi gerekiyor. Şöyle bir durum var ki, üretici kazandığı para ile kendi üretim masrafını karşılayamadığı takdirde modernleşmeye gitmiyor.“
“Asırlardır kaliteli incir yetişen bu bölgelerin devlet tarafından korunma altına alınmasını istiyoruz. Koruma bölgesi olarak belirlenmesi halinde, sulu tarım bölgeye gelmeyecektir. Bu şekilde bölgemiz korunacak, hazinesi incir olan topraklarımız sahipsiz kalmayacaktır. Bu durum önlenmediği müddetçe dünyaca ünlü İrimağzı inciri yok olacaktır.“
Bozdağ’ın ‘Altın’ suyu
“Bozdağ’dan İrimağzına uzanan su yatakları incirlerimizi yıllardan beridir besliyor. Bozdağ’ın kar suyu ve mineralli suları incirlerimizin kalitesini arttırıyor. Ağaç diplerine yıllık bazı dönemlerde yarım ay şeklinde ve havuz şeklinde çukurlar açıyoruz. İncir su dönemini geçtiği zaman ise tekrardan o çukurları kapatıyoruz. “
4 kg yaş incirden 1 kg kuru incir elde ediliyor
Kuru incir üreticisinin 1 kilogramlık kaliteli kuru incir, 4 kilogramlık yaş incire denk geliyor. Kuru incir üzerine üretim yaptığımız için yaş incir satmıyoruz. İncir üreticiden, tüketiciye ulaşana kadar dayanamaz.“
Poyraz ve Lodos
Gün doğuşu ve poyraz her zaman incir ağaçlarına faydalıdır. Bu fayda incirin hem kaliteli olmasını sağlar hem de incirin olgunlaşma sürecinde katkı sağlar. Fakat deniz rüzgarı dediğimiz lodos, incirde çatlama ve kalite kaybına yol açar. Aynı zamanda çevredeki nem oranı arttıkça ürün zarar görür. Bu yüzden incir üreticisi artık dağlık kesimleri tercih ediyor. Bir incir ağacı toprak altından kökleriyle yaklaşık 8-10 metre aşağıdan su alıyor. Ağaçların bulunduğu tarlanın yanında bir başka üretici veya aynı üretici sulu tarım yaparsa, incir ağaçları sulamadan etkileniyor. “
İncirden kazanamayan üretici sulu tarıma yöneliyor
“Bazı yıllar incir piyasasının düşük olması üreticiyi sulu tarım yapmaya yöneltti. Asırlık incir ağaçlarına sahip olan bazı üreticiler, ağaçlardan yeterli verimi alamadığını düşündüğü için, yerine sulu tarım yapmaya karar verdi. Patates ve silajlık mısır gibi tarım alanlarına yöneldiler. Ziraatçiler bilgilendirilmelidir.“
6-10 ay arası bozulmadan dayanan incir
“Bir incir henüz olgunlaşma aşamasındayken, altında bal olduğu takdirde, kaliteli ürün olacağı belli oluyor. Bu incir kurutulduktan sonra, 6-10 ay arası bozulmadan dayanabiliyor. Bazen, “Alfatoksin“, “Sürme Hastalığı“, “Eksiklik Böceği“, “İncir kurdu“ gibi hastalıklar incire zarar veriyor. Organik üretim yapıyorum. Yıllardır ne bir gübreleme ne de bir ilaçlama yapmadım.''
